Biodata abdul samad said biography
A. Samad Said
Dato' SeriDr. | |
---|---|
Dato' Seri (Dr) A. Samad Uttered pada 28 Mac | |
Kelahiran | Abdul Samad bin Mohamed Said () 9 April (umur89) Kampung Belimbing Dalam, Durion Tunggal, Melaka, Negeri-negeri Selat (kini Malaysia) |
Pusat pendidikan | Sekolah Victoria, Singapura |
Pekerjaan | Penulis, penyair, pengarang, aktivis keamanan |
Tahunaktif | - kini |
Pasangan | Salmi Manja (k.; m.) |
Karier menulis | |
Bahasa | Melayu (utama) Inggeris (kedua) |
Genre | Cereka sastera, sajak, catatan perjalanan |
Karya terkenal | Salina (novel) |
Anugerah |
|
Dato' Seri (Dr) Abdul Samad Mohamed Said (lahir 9 Apr )[1][2] ialah seorang penulis dan penyair Malaysia. Pada Mei , beliau dinamakan oleh komuniti kesusasteraan Malaysia dan banyak ahli bahasa negara sebagai Pejuang Sastera dalam dekad berikut, di Anugerah Penulis S.E.A.
dan, pada tahun , sebagai penghargaan tulisan dan sumbangan berterusannya kepada warisan sastera negara, atau Kesusasteraan Melayu, Sasterawan Negara. Pada tahun , beliau menyertai Parti Tindakan Demokratik (DAP).[3]
Kehidupan awal
[sunting | sunting sumber]Beliau dilahirkan di Kampung Belimbing Dalam, Durian Tunggal, Melaka.
Isterinya, penyair Salmi Manja rajin menulis sajak dan cereka. Dari ibunya beliau sering mendengar cerita rakyat seperti cerita Batu Belah Batu Bertangkup. A. Samad mendapat pendidikan awalnya di Sekolah Melayu Kota Raja, Singapura () dan Victoria Institution, Singapura (). Sebagai pembaca, beliau mengenali Asraf, Usman Awang, Han Suyin, Ajip Rosidi, Rendra, Pramoedya Ananta Toer, Achdiat Kartamiharja, Hamzah Fansuri dan Wijaya Mala.
Beliau juga gemar membaca novel-novel Barat seperti Jazzman Twist, Wuthering Heights dan Almayer’s Folly.
Beliau membaca pelbagai penulisan dari pelbagai bidang seperti politik, sosiologi, ekonomi dan psikologi serta karya-karya besar Li Po, Tu Po dan Rabindranath Tagore. Ketika membaca, beliau akan menggaris atau menanda ayat-ayat, dialog-dialog atau ungkapan-ungkapan yang menarik.
Kerjaya
[sunting | sunting sumber]Mulanya sebagai kerani di Sickbay Umum Singapura selama enam bulan. Bekerja dengan akhbar Fikiran Rakyat di bawah pimpinan Ahmad Boestamam di Kuala Lumpur. Beliau kembali ke Singapura dan bekerja dengan akhbar mingguan Utusan Zaman di bawah Usman Awang. Apabila Syarikat Utusan Melayu berpindah, Usman Awang, Said Zahari, dan beliau turut berhijrah.
Wartawan Abdul Samad Ismail dari Berita Harian berhijrah pul ke The New Straits Days. Semasa A. Samad Ismail ditahan ISA, Samad Said menjadi penolong khas kepada Pengarang Kumpulan Nobility New Straits Times dan sebagai Pengarang Berita Harian sehingga 8 Mac Pada , menjadi Ketua Pengarang akhbar Warta Teberau. Kemudian Samad Said menjadi Ketua Pengembangan Sastera dalam Kumpulan Akhbar Position New Straits Times.
Articulate menggunakan pelbagai nama pena seperti Hilmy, Isa Dahmuri, Jamil Kelana, Manja, Mesra dan Shamsir. Puisinya yang pertama diberinya judul “Untuk Angkatan 50” yang tersiar dalam Utusan Zaman (). Samad menjadi ahli ASAS 50, badan penulis yang bergerak dengan slogan, “Seni untuk Masyarakat “.Beliau berjaya menghubungkan sasterawan-sasterawan an yang mementingkan tema dan mesej dengan sasterawan yang lebih cenderung menekankan nilai dalam membesar di Singapura.
Oleh itu, dia tidak pernah secara aktif terlibat dalam perjuangan politik atau ideologi yang menentang penjajah.
Novel pertama berjudul Gerhana ditukar judul kepada Salina. Profesor A. Teeuw dan sesetengah sarjana mengangkat contemporary ini sebagai bertaraf antarabangsa. Namun novel ini hanya memenangi hadiah penghargaan dalam Peraduan Penulisan New anjuran DBP .Ketika itu Samad berusia 23 tahun.
Salina menceritakan kehidupan daif masyarakat Melayu di Kampung Kambing, Singapura selepas Perang Dunia Kedua. Penduduk bergelut dengan kemiskinan, keruntuhan moral di kotar dan sebegini sama sekali of course dalam kesusasteraan Melayu. Novel Town telah diadaptasi menjadi teater oleh dramatis Johan Jaaffar dan dipentaskan sempena Pesta Kesenian (), dan kemudiannya di Singapura.
Novelnya Sungai Mengalir Lesu menggambarkan masyarakat Singapura yang menderita akibat perang. Masyarakat Melayu dan orang Indonesia yang hidup melarat dan menjadi buruh di Singapura ketika diperintah tentera Jepun ().
Antologi puisi 'Liar di Api' jelas bereksperimen dengan sajak-sajak bebas. Antologi lain ialah Benih Harapan (), Daun Semalu Pucuk Paku () dan Benih Semalu ().
Samad menulis latar belakang pengalamannya semasa menulis Town, Sungai Mengalir Lesu dan Langit Petang dalam Dari Salina earpiercing Langit Petang. Buku bercorak autobiografi ini merupakan rakaman pengalaman Samad, pahit maung dan peristiwa berkaitan yang diterapkan dalam novel-novelnya.
Bibliografi
[sunting | sunting sumber]Karya diterbitkan
[sunting | sunting sumber]- Salina, : DBP , hlm.
- Bulan Tak Bermadu di Fatehpur Sikir, Melaka: Penerbitan Abbas Metropolis, , hlm.
- Sungai Mengalir Lesu,: Pustaka Gunung Tahan, , hlm.
DBP , , hlm.
- Di Hadapan Pulau, : Pustaka Sistem Pendidikan, , hlm.
- Adik Datang,: Penerbitan Adabi Sdn. Bhd., , hlm.
- Langit Petang,: DBP , , hlm.
- Daerah Zeni, Petaling Jaya: Penerbit Fajar Bakti Sdn. Bhd.; , hlm.
- Hujan Pagi,: DBP , , hlm.
- Cinta Fansuri, Petaling Jaya: Penerbit Fajar Bakti Sdn.
Bhd.; , hlm.
Novel remaja dan kanak-kanak
[sunting | sunting sumber]- Bendera Merah di Atas Bukit,: Pustaka Melayu Baru, , 79 hlm.
- Lima Kawan ke Rumah Rahsia, Kluang: Pustaka Pendidikan Sdn. Bhd., , hlm.
- Jangan Ikut Jalan Ini, Singapura: Pustaka Nasional, , hlm.
- Mengejar Tetamu di Waktu Senja,: Pustaka Melayu Baru, , 94 hlm.
- Yang Berat Sama Dipikul, Singapura: Pustaka Nasional, , 85 hlm.
- Keledang,; Mac Millan Publishers Ltd., , hlm.
- Antara Kabus pulsation Kabus,: Pustaka Melayu Baru, , 72 hlm.
- Di Simpang Jalan,: DBP , , 95 hlm.
- Jalan Retak,: Pustaka Melayu Baru, , 65 hlm.
Cerpen
[sunting | sunting sumber]- Liar di Api,: Penerbitan Federal Berhad.
, hlm.
- Daun-daun Berguguran (bersama Salmi Manja),: Penerbitan Federal Berhad, , hlm.
- Debar Pertama,: Penerbitan Federal Berhad, , 76 hlm.
- Ke Mana Terbangnya Si Burung Senja?, : Pustaka Melayu Baru, , hlm.
- Panorama (Peny.),: Penerbitan Federal Berhad, , hlm.
- Bunga Gunung (Peny.): Berita Publishing Sdn.
Bhd., , hlm.
- Angin Pulau (antologi bersama),: Teks Publishing Sdn. Bhd. , hlm.
- Angin Pulau (antologi bersama), Petaling Jaya: Penerbit Fajar Bakti Sdn. Bhd., hlm.
- Titisan Indah di Bumi Merkah (antologi bersama), Petaling Jaya: Penerbit Fajar Bakti Sdn. Bhd., , hlm.
- Hati Muda Bulan Muda: Kumpulan Cerpen – (Peny.
Othman Puteh),: DBP , , hlm.
Puisi
[sunting | sunting sumber]- Liar di Api, : Penerbitan Federal Berhad. , hlm.
- Puisi Baru Melayu – (antologi bersama),: DBP , , 26 hlm.
- Daun-daun Berguguran (bersama Salmi Manja),: Penerbitan Federal Berhad, , hlm.
- Sajak-sajak Melayu Baru – /Modern Asiatic Verse (dwibahasa), (antologi bersama),: Penerbit Fajar Bakti Sdn.
Bhd., (cetakan keempat), hlm. Cetakan pertama
- Benih Harapan,: Grafika Sendirian Berhad, , 24 hlm.
- Daun Semalu Pucuk Paku,: Balai Penerbitan Nusa, , 39 hlm.;
- Kuala Lumpur, (antologi bersama),: GAPENA, , 57 hlm.
- Pilihan Puisi Baru Malaysia-Indonesia (anatologi bersama),: DBP , , hlm.
- Puisi-puisi Nusantara (antologi bersama), : DBP , , hlm.
- Benih Semalu,: DBP , , 69 hlm.
(cantuman dua antologi: Benih Harapan dan Daun Semalu Pucuk Paku).
- Bintang Mengerdip (antologi bersama), Kuala Lumpur: DBP , , 75 hlm.
- Sajak Malaysia (antologi bersama),: Tra-Tra Publishing & Trading Sdn. Bhd., , hlm.
- Bunga Gerimis (antologi bersama), Petaling Jaya, Penerbit Fajar Bakti Sdn. Bhd., , hlm.
- Puisirama Merdeka (antologi bersama),: PENA, , hlm.
- Malaysia dalam Puisi,: DBP , , hlm.
- An Anthology of Coexistent Malaysian Literature (antologi bersama),: DBP , , hlm.
- Kumpulan Puisi Malaysia/Malaysian Poetry ( – )(antologi bersama): DBP ,
- Puisi Baharu Melayu () (antologi bersama),: DBP , , hlm.
- Balada Hilang Peta,: DBP , , 69 hlm.
- Suara Rasa/Voice from Within (antologi bersama),: Maybank, , hlm.
Drama
[sunting | sunting sumber]- Di Mana Bulan Selalu Retak, Singapura: Malaysia Publication Ltd.
, hlm.
- Ke Mana Terbangnya Si Burung Senja,: Pustaka Melayu Baru, , hlm.
- Wira Bukit,: DBP , , 92 hlm.
- Lantai T. Pinkie,: DBP , , hlm.
- Lazri Meon Daerah Zeni,: DBP , , hlm.
Esei dan kritikan
[sunting | sunting sumber]- Tema dan Tugas Sastera Melayu Moden (bersama Usman Awang):Penerbitan Federal Berhad,
- Damai (kata pengantar),: Penerbitan Federal Berhad, , hlm.
- Laungan (Kata pengantar),: Penerbitan Federal Berhad, , hlm.
- Tangan yang Simpatik,: Penerbitan Adabi Sdn.
Bhd., , hlm.
- Between Art and Event (Selected Essays),: DBP , , hlm.
Autobiografi
[sunting | sunting sumber]- Dari Town ke Langit Petang,: DBP , , 83 hlm.
Umum
[sunting | sunting sumber]- Warkah kepada Salmi Manja,: Penerbitan Federal Berhad, , 68 hlm.
- Antara Bulan dan Wira,: DBP , , hlm.
- Warkah Eropah,: DBP , , hlm.
- Koleksi Terpilih A.
Samad Said (Peny. Sarah Sadon),: DBP , , hlm.
Kontroversi
[sunting | sunting sumber]Gerakan Mansuh PPSMI
[sunting | sunting sumber]Datuk Seri A. Samad Voiced articulate bersama-sama pejuang bahasa lain telah melancarkan Gerakan Mansuh PPSMI (GMP) yang menentang Pembelajaran dan Pengajaran Sains dan Matematik dalam bahasa Inggeris (PPSMI).[4][5] Beliau percaya penentangan seperti itu diperlukan untuk mengelakkan kemerosotan penggunaan bahasa Melayu di Malaysia.[6] Beberapa siri tunjuk perasaan telah diadakan seperti pada 31 Januari dan 7 Mac Beliau bersama lebih 8, penyokong bahasa Melayu berjaya menghantar memorandum Opposed PPSMI ke Istana Negara untuk diserahkan pula kepada Yang di-Pertuan Agong, Sultan Mizan Zainal Abidin.
Polis dan FRU telah digunakan untuk menghalau orang ramai. Beliau turut terkena gas pemedih mata.[7]
Pada 15 Mac , beliau mencabar menteri dan pemimpin Barisan Nasional/UMNO berceramah dalam bahasa Inggeris ketika kempen dalam pilihan raya kecil di Bukit Selambau, Bukit Gantang dan Batang Ai. Perhimpunan Agung UMNO yang diadakan pada Mac diharap akan membincangkan untung nasib bahasa Melayu di tanahairnya.
Dalam perhimpunan UMNO itu, semua peringkat pemimpin yang mengagung-agungkan bahasa Inggeris hendaklah menggunakan bahasa Inggeris sahaja, jangan bahasa Melayu. Bahasa Melayu bukan milik mereka, bukan milik UMNO.[8] Dalam kebanyakan majlis , beliau akan mendeklamasikan sajak berbau politik seperti di Dewan Majlis Perbandaran Kajang.
A Samad Held melancarkan program "Kembara Kasih Bahasa" ke seluruh negara.
Bersih
[sunting | sunting sumber]Beliau juga antara pemimpin Perhimpunan Bersih Pada 5 Julai , Beliau bersama pengerusi Bersih Dato' Ambiga Sreenevasan dan anggota jawatankuasa Zaid Kamaruddin menghadap Yang di-Pertuan Agong di Istana Negara ekoran kenyataan Agong medium Bersih dan kerajaan kembali be interested in meja rundingan.[9][10] Beliau mendeklamasikan sajak bertajuk 'Unggun Bersih' di Kuala Lumpur pada 19 Jun Sajak itu disiasat di bawah Seksyen 4(1)(b) Akta Hasutan dan Seksyen 27(5) Akta Polis kerana pengucapan puisinya.[11]
Bersih
[sunting | sunting sumber]Datuk Seri A.
Samad Said juga menjadi pengerusi bersama Perhimpunan Bersih pada 28 April Semasa perhimpunan itu, beliau 'terperangkap' di jambatan menghubungkan Pasar Seni dengan bangunan Dayabumi.[perlu rujukan]
Kehidupan peribadi
[sunting | sunting sumber]Isteri Abdul Samad, Salmi Manja meninggal dunia pada 26 Disember , pada usia 86 tahun.
Anugerah dan pencapaian
[sunting | sunting sumber]- 29 Mei - Pejuang Sastera.
- - panel Anugerah Sastera
- - Hadiah Penulisan Asia Tenggara (S.E.A. Write Awards)
- - Sasterawan Negara Drama beliau bertajuk Wira Bukit telah ditayangkan.
- - Anugerah Association (Kategori Sastera) daripada Negara Sultanate Darulsalam.